*सन् प्रत्ययः*
🔥 *गुप्तिज्किद्भ्यः सन्।3.1.5*
प वि:- गुप्-तिज्-किद्भ्यः 5.3। सन् 1.1।
अर्थ: - गुप्-तिज्-किद्भ्यः धातुभ्यः परो सन् प्रत्ययः भवति।
आर्यभाषाया:- गुप्-तिज्-किद् धातुओं के सन् प्रत्यय होता है।
उदाहरण: - *जुगुप्सते* निन्दा करता है।
गुप् + सन्।
गुप्-गुप् +सन्।
गु -गुप् +स। *सन्यङोः* 6.1.9
जु -गुप्स। *कुहोश्चुः* 7.4.62
जुगुप्स + लट्। *वर्तमाने लट्* 3.1.32
जुगुप्स + शप् + त। *कर्तरि शप्*
जुगुप्स +अ+ ते। *टित् आत्मनेपदानां टेरे* 3.4. ... ।
जुगुप्सते। *अतो गुणे* ये पररूर अकार।
*इन धातुओं से सन् प्रत्ययः अर्थविशेष में ही होता है।
🔥 एधँ वृद्धौ , भ्वादि गण, उदात्त, अनुदात्त(आत्मनेपदी) 1. *लट् लकार* एधते, एधेते , एधन्ते। एधसे, एधेथे , एधध्वे। एधे, एधावहे , एधामहे। 2. *लिट् लकार* एधाञ्चक्रे , एधाञ्चक्राते , एधाञ्चक्रिरे। एधाञ्चकृषे , एधाञ्चक्राथे , एधाञ्चकृढ्वे। एधाञ्चक्रे , एधाञ्चक्रवहे , एधाञ्चक्रमहे। 3. *लुट् लकार* एधिता , एधितारौ , एधितारः। एधितासे , एधिताथे , एधिताध्वे। एधिताहे , एधितास्वहे , एधितास्महे। 4. *लृट् लकार* एधिष्यते , एधिष्येते , एधिष्यन्ते। एधिष्यसे , एधिष्येथे , एधिष्यध्वे। एधिष्ये , एधिष्यवहे , एधिष्यमहे। 5. *लेट् लकार* एधिषातै , एधिषैते , एधिषैन्ते। एधिषासै , एधिषैथे , एधिषाध्वै। एधिषै , एधिषावहै , एधिषामहै। 6. *लोट् लकार* एधताम् ,एधेताम् , एधन्ताम्। एधस्व , एधेथाम् , एधध्वम्। एधै , एधावहै , एधामहै। 7. *लङ् लकार* ऐधित , ऐधेताम् , ऐधन्त। ऐधथाः , ऐधेथाम् , ऐधध्वम्। ऐधे , ऐधावहि , ऐधामहि। 8. *लिङ् लकार* *क. विधिलिङ् :-* एधेत , एधेताम् , एधेरन्। एधेथाः , एधेयाथाम् , एधेध्वम्। एधेय , एधेवहि , एधेमहि। *ख. आशीष् :-* एधिषीष्ट , एधिषीयास्ताम
Comments
Post a Comment